Fundacja LiderON realizuje projekt dotyczący działań na rzecz integracji dzieci i młodzieży pełnosprawnej z osobami z niepełnosprawnościami w ramach programu FIO. Projekt realizowany jest dla dzieci i młodzieży będących w trakcie edukacji szkolnej i przedszkolnej oraz dla rodziców, opiekunów i kadry pedagogicznej w ramach wsparcia edukacji i wyrównywania szans społecznych – „Codzienny tor przeszkód osoby z niepełnosprawnościami”.
Zachowujmy się wobec wszystkich z szacunkiem!
Wszystkie osoby z niepełnosprawnościami niezależnie od wieku oraz posiadanej dysfunkcji mają takie same potrzeby jak osoby pełnosprawne, tak samo: odczuwają przychylność, ciekawość, złe intencje, ocenianie, interpretują kontekst zdań i zachowanie innych, wyrażają szczęście, radość, smutek, rozczarowanie. Zwłaszcza dzieci, których wrażliwość na świat oraz nowe doznania jest w trakcie kształtowania się, natychmiastowo odczytują emocje innych osób, a im częściej spotykają się z akceptacją tym łatwiej i odważniej wchodzą w relacje rówieśnicze. Ważne, aby od najwcześniejszych lat uczyć dziecka szacunku, zrozumienia wobec innych osób, empatii oraz pokazywać jak radzić sobie w sytuacjach, gdy ktoś nie rozumie naszej sytuacji, dysfunkcji czy choroby. Edukacja społeczna pozwala dzieciom pełnosprawnym i dzieciom z niepełnosprawnością zrozumieć siebie, zauważać to co nas łączy okazywać szacunek oraz wzajemnie sobie pomagać.
Jak pomóc osobie z niepełnosprawnością ?
Pomaganie to wspieranie lub wykonanie pewnej czynności wobec innej osoby, aktualnie potrzebującej naszej pomocy w danej konkretnej sytuacji życiowej, chwilowej lub dłuższym okresie czasu. Pomaganie to dostrzeganie człowieka, który w danym momencie wyraża taką prośbę lub jego sytuacja jest zagrożona i wymaga nagłej reakcji. Osoby z niepełnosprawnościami często potrzebują pomocy przy wykonywaniu codziennych czynności, załatwianiu spraw urzędowych czy przemieszczaniu się, doskonale komunikują swoje potrzeby i doskonale znają swoje możliwości. Zdążają się sytuacje gdy podczas wykonywania codziennych czynności w przestrzeni miejskiej lub
szkolnej napotykają trudności w ich pokonaniu, wtedy jest przestrzeń do udzielenia pomocy lub tylko asekuracji na wyraźną prośbę i zgodę osoby z niepełnosprawnością.
Pomaganie czy wyręczanie?
Osoby z niepełnosprawnościami starają się być samodzielne we wszystkich obszarach życia, wykonywanie różnych czynności wymaga od nich więcej czasu oraz nakładu sił, satysfakcja z samodzielności jest duża, co przekłada się na zbudowanie pewności siebie i wiarę we własne możliwości. Zdążają się sytuacje, gdy osoby pełnosprawne obserwujące starania osób z niepełnosprawnościami oraz nakład sił w wykonanie codziennych czynności decydują się na nagłą lub spontaniczną pomoc bez komunikacji z osobą z niepełnosprawnością i bez zapytania czy takiej pomocy mogą udzielić. Nagła reakcja i pomoc wobec osoby z niepełnosprawnością bez wcześniejszego pytania lub jasnego określenia intencji może stanowić niebezpieczną sytuację, spowodować sytuację odwrotną do zamierzonej, ograniczyć przestrzeń osoby z niepełnosprawnością oraz może być zinterpretowana nie jako pomoc, a przymusowe wyręczenie.
Jak pomóc?
Zawsze najpierw należy zapytać, zanim podejmiemy jakiekolwiek działanie. Przykładowe pytania:
- Czy potrzebujesz pomocy?
- Jakiej potrzebujesz pomocy?
- Jak mogę pomóc?
- Czy mogę oprowadzić twój wózek?
- Czy mam otworzyć drzwi?
- Czy mogę cię poprowadzić?
- Jeśli potrzebujesz, mogę ci podać (długopis, dokument itp.….)
- Powiedz kiedy będziesz mnie potrzebować?
Odpowiedzi osoby z niepełnosprawnościami:
- Dziękuję, nie potrzebuję pomocy.
- Dziękuję, powiem kiedy będę potrzebował pomocy.
- Tak, proszę o pomoc, czy możesz ….
- Czy możesz mi pomóc, potrzebuję…
Zawsze należy pomagać zgodnie z potrzebą i komunikatem ze strony osoby z niepełnosprawnością. Nie wolno samodzielnie podejmować żadnych czynności wobec osoby z niepełnosprawnością.
Dlaczego nie wolno pomagać bez pytania?
Osoby z różnymi niepełnosprawnościami mają wypracowany własny system bezpieczeństwa wynikający z posiadanych dysfunkcji. Obejmuje on najważniejsze aspekty wpływające na sprawność, orientację w terenie, używany sprzęt wspierający jak wózek, chodzik czy białą laskę, a ze względu na brak wiedzy lub doświadczenia najpierw musimy zapytać zanim podejmiemy jakąkolwiek pomoc i działania.
- Nie wolno podejmować decyzji za osobę z niepełnosprawnością!
- Nie wolno kierować się stwierdzeniem: zrobię to za ciebie, będzie szybciej lub lepiej!
- Wyręczę go, pewnie się wstydzi poprosić!
- Zrobię to za niego, pewnie tego potrzebuje!
- Nic nie mówi, to pewnie się zgadza!
Bezpieczne pomaganie osobie z niepełnosprawnością ruchu
- Nigdy nie należy pchać wózka bez zgody osoby siedzącej na nim, gdy chcemy pomóc
poprowadzić wózek należy zapytać, trzeba zachować bezpieczną prędkość i kierować się bezpieczeństwem osoby siedzącej na nim. Wszystko co się dzieje z wózkiem jest odczuwalne, nie wieszamy na nim swoich rzeczy i nie manipulujemy przy nim. - Osoby poruszające się za pomocą wózka elektrycznego obsługują go manipulując dżojstikiem i nikt inny nie może go dotykać. Przypadkowe dotknięcie dżojstika może spowodować nagłe wprowadzenie wózka w ruch, uszkodzenie, a w najgorszym wypadku upadek osoby z niepełnosprawnością.
- Nigdy nie należy pchać wózka bez zgody osoby siedzącej na nim, zawsze trzeba zachować ostrożność, bezpieczną prędkość i kierować się bezpieczeństwem osoby siedzącej na nim.
Bezpieczne pomaganie osobie z niepełnosprawnością wzroku
- Ważne jest uszanowanie bezpiecznej przestrzeni osoby z niepełnosprawnością wzroku i nieprzekraczanie dystansu wyznaczonego przez białą laskę lub psa przewodnika.
- Osoby niewidome bardzo często kierują się droga znaną na pamięć (ilość przejść, krawężników, zakrętów, sygnałów), nie można wpływać na zmianę trasy, chyba, że grozi im niebezpieczeństwo.
- Gdy osobie niewidomej towarzyszy pies przewodnik, to nie wolno dotykać psa i wpływać na jego dekoncentrację.
- Do osoby niewidzącej, nie podchodzimy nagle i blisko, nie dotykamy ręki oraz laski!
- Widząc osobę niewidomą zmieniamy nasza trasę, aby ułatwić przejście
Bezpieczne pomaganie osobie z niepełnosprawnością słuchu
- Ważne jest nawiązanie kontaktu wzrokowego z osobą niesłyszącą lub słabosłyszącą, najlepiej jest po prostu mówić, tak aby była widoczna nasza twarz – wiele osób niesłyszących czyta z ruchu warg
- W kontaktach z osobami niesłyszącymi nie należy krzyczeć i bardzo głośno mówić, usłyszą wszyscy dookoła, a nie rozmówca.
- Nie należy podchodzić nagle i od tyłu, znienacka, łapać za rękę i wymuszać kontakt. W celu zwrócenia uwagi na siebie można podejść i delikatnie dotknąć ramienia osoby niesłyszącej lub machnąć ręką.
- Osoby z niepełnosprawnością słuchu chętnie porozmawiają używając popularnych komunikatorów, funkcji pisania w telefonie lub pisania na kartce.
Fundacja LiderON realizuje działania edukacyjne w ramach kampanii „Codzienny tor przeszkód osoby z niepełnosprawnościami” wspierającej akceptację i zrozumienie potrzeb uczniów z niepełnosprawnościami oraz promuje działania edukacyjne dla rodziców dzieci z niepełnosprawnością, dzieci pełnoprawnych oraz całego środowiska dydaktycznego związanego z placówkami przedszkolnymi, szkolnymi oraz liceami, technikami i szkołami zawodowymi.
Fundacja LiderON serdecznie zaprasza placówki edukacyjne do współpracy i wspólnych działań wspierających edukację społeczną dzieci i młodzieży. Zapraszamy do kontaktu i współpracy.
Fundacja LiderON
Rzeszów
Ul. Słowackiego 2/6
fundacjalideron@gmail.com