Fundacja LiderON realizuje projekt dotyczący działań na rzecz integracji dzieci i młodzieży pełnosprawnej z osobami z niepełnosprawnościami. Projekt realizowany jest dla dzieci i młodzieży będących w trakcie edukacji szkolnej i przedszkolnej oraz dla rodziców, opiekunów i kadry pedagogicznej w ramach wsparcia edukacji i wyrównywania szans społecznych.
Wsparcie uczniów z niepełnosprawnością wzroku
Uczniowie z niepełnosprawnością wzroku posiadają szczególne dysfunkcje, które w różnym stopniu, mniejszym lub znaczącym uniemożliwiają im swobodne i nieograniczone korzystanie z wszystkich dostępnych przestrzeni życia. Zapewnienie dostępnej edukacji jest priorytetem i obejmuje szereg działań wprowadzających i włączających prowadzących do stworzenia przyjaznej i bezpiecznej przestrzeni. Dostępność szkoły dla uczniów z niepełnosprawnością wzroku to zapewnienie możliwości realizacji nauki i uczestnictwa w życiu szkolnym w sposób uwzględniający indywidualne potrzeby ucznia. Oznacza to, nie tylko dostosowanie architektoniczne, ale również dostosowanie materiałów dydaktycznych, wsparcie w postaci specjalistycznych zajęć, pomocy psychologiczno-pedagogicznej i odpowiedniego wyposażenia technicznego.
Elementy dostosowania szkoły
W ramach przystosowania szkoły do przyjęcia uczniów z niepełnosprawnością wzorku należy skupić się na dwóch aspektach:
- Przystosowanie szkoły, otoczenia i materiałów dydaktycznych
- Zapewnienie przyjaznej edukacji i komunikacji społecznej
Przystosowanie szkoły do potrzeb ucznia z niepełnosprawnością wzroku

Materiały dydaktyczne:
- Teksty w powiększonym formacie
- Nagrania audio
- Zastosowanie odpowiednich kontrastów
- Materiały w alfabecie Braille’a
Dostępność zgodna programami do czytania ekranu
- Adaptacja materiałów online
- Adaptacja strony internetowej
- Adaptacja dziennika ucznia
Dostosowanie otoczenia szkolnego:
- Bezpieczne korytarze, przejścia i sale
- Zastosowanie oznaczeń: ścieżki dotykowe, pola uwagi, oznaczenia schodów
- Zastosowanie kontrastów: przeszklenia, przejścia, drzwi, podłogi
- Zapewnienie planu tyflograficznego
- Oznaczenia punktów orientacyjnych
- Odpowiednie oświetlenie
- Umożliwienie uczniowi korzystania z technologii wspomagających: powiększalniki tekstu, oprogramowanie do czytania ekranu
Wsparcie specjalistów:
- Pomoc psychologiczno-pedagogiczna, wspierająca ucznia w radzeniu sobie z trudnościami
- Zajęcia korekcyjno-kompensacyjne, pomagające w rozwijaniu alternatywnych umiejętności jak: dotyk, słuch, percepcja, pamięć
- Zajęcia edukacyjne z efektywnego korzystanie z dostępnych technologii i dostosowań szkolnych
Zapewnienie przyjaznej edukacji i komunikacji społecznej
Czynnikiem wspierającym proces edukacyjny i adaptacyjny ucznia z niepełnosprawnością wzroku jest przyjazna w klasie i szkole atmosfera, pozbawiona barier komunikacyjnych, mentalnych i społecznych. Ważne jest również wsparcie uczniów zdrowych w drodze do pełnej akceptacji drugiego człowieka, jego odrębności, czasem inności, niezależnie od wyglądu, posiadanej niepełnosprawności, sposobu mówienia i poruszania się.
W drodze do zapewnienia przyjaznej i wspierającej atmosfery ważne jest poznanie podstawowych informacji na temat budowania relacji z ozdobami z niepełnosprawnością wzorku oraz ważnych zasad zapewnienia bezpieczeństwa:
Jak wspierać ucznia z niepełnosprawnością wzroku

- Nie wolno podchodzić nagle i bardzo blisko
- Ważne jest uszanowanie bezpiecznej odległości – około 1 metra
- Nie można przekraczać dystansu wyznaczonego przez białą laskę lub psa przewodnika
- Widząc ucznia z niepełnosprawnością wzroku staramy się ułatwić mu przejście zmieniając naszą trasę lub zatrzymując się
- Gdy stoimy i zbliża się uczeń z niepełnosprawnością wzroku to przesuwamy się tak aby ułatwić bezpieczne przejście
- Zawsze zanim pomożemy należy zapytać: czy możemy pomóc i jeśli tak, to jak?
- Nie wolno dotykać białej laski ani psa przewodnika
Jak można pomóc uczniowi z niepełnosprawnością wzroku
- Zawsze uprzedzamy o swojej obecności: witamy się, mówimy jestem przed Tobą
- Przedstawiamy się delikatnie dotykając ramienia, nie chwytamy za dłoń osoby niewidzącej
- Przed udzieleniem pomocy należy zawsze zapytać: czy mogę pomóc? Jak mogę pomóc?
Jak poprowadzić ucznia z niepełnosprawnością wzroku
Gdy uzyskamy zgodę na pomoc:
- podajemy swoje ramię z delikatnym dotknięciem i informacją – teraz podaję rękę z lewej strony
- podane ramię uczeń niewidzący uchwyci
- prowadząc ucznia, należy poruszać się pół kroku przed nim wyznaczając drogę
- należy informować ucznia niewidzącego przed przeszkodą, zakrętem, koniecznością zatrzymania się lub pochylenia
- komunikacja musi być rzeczowa np. skręcamy w lewo, idziemy cały czas prosto, musimy się zatrzymać itp.
Osoby niewidome i słabowidzące bardzo często uczą się swojej drogi na pamięć, kierują się ilością kroków, zakrętów i zapamiętanych sygnałów dlatego nie można wpływać na zmianę ich trasy. Jedynym wyjątkiem, gdy należy zareagować i zatrzymać, bądź zmienić drogę osoby niewidzącej jest widoczne zagrożenie lub sytuacja niebezpieczna.
Nowoczesne i aktywne podejście do edukacji społecznej sprzyja budowaniu zdrowych i otwartych postaw społecznych.
Fundacja LiderON serdecznie zaprasza placówki edukacyjne do współpracy i wspólnych działań wspierających edukację społeczną dzieci i młodzieży.
Zapraszamy do kontaktu i współpracy.
Fundacja LiderON
www.fundacjalideron.pl
