rączki małego dziecka czytające książkę w języku brailla

Jak wspierać ucznia z niepełnosprawnością wzroku – zadanie publiczne w ramach programu FIO

Fundacja LiderON realizuje projekt dotyczący działań na rzecz integracji dzieci i młodzieży pełnosprawnej z osobami z niepełnosprawnościami. Projekt realizowany jest dla dzieci i młodzieży będących w trakcie edukacji szkolnej i przedszkolnej oraz dla rodziców, opiekunów i kadry pedagogicznej w ramach wsparcia edukacji i wyrównywania szans społecznych.

Wsparcie uczniów z niepełnosprawnością wzroku

Uczniowie z niepełnosprawnością wzroku posiadają szczególne dysfunkcje, które w różnym stopniu, mniejszym lub znaczącym uniemożliwiają im swobodne i nieograniczone korzystanie z wszystkich dostępnych przestrzeni życia. Zapewnienie dostępnej edukacji jest priorytetem i obejmuje szereg działań wprowadzających i włączających prowadzących do stworzenia przyjaznej i bezpiecznej przestrzeni. Dostępność szkoły dla uczniów z niepełnosprawnością wzroku to zapewnienie możliwości realizacji nauki i uczestnictwa w życiu szkolnym w sposób uwzględniający indywidualne potrzeby ucznia. Oznacza to, nie tylko dostosowanie architektoniczne, ale również dostosowanie materiałów dydaktycznych, wsparcie w postaci specjalistycznych zajęć, pomocy psychologiczno-pedagogicznej i odpowiedniego wyposażenia technicznego.

Elementy dostosowania szkoły

W ramach przystosowania szkoły do przyjęcia uczniów z niepełnosprawnością wzorku należy skupić się na dwóch aspektach:

  1. Przystosowanie szkoły, otoczenia i materiałów dydaktycznych
  2. Zapewnienie przyjaznej edukacji i komunikacji społecznej

Przystosowanie szkoły do potrzeb ucznia z niepełnosprawnością wzroku

dziewczynka w czarnych okularach siedzi przy stole i rękami czyta książke w piśmie brajla, za nią stoi kobieta, która trzyma dziewczynce ręce nad książką

Materiały dydaktyczne:

  • Teksty w powiększonym formacie
  • Nagrania audio
  • Zastosowanie odpowiednich kontrastów
  • Materiały w alfabecie Braille’a

Dostępność zgodna programami do czytania ekranu

  • Adaptacja materiałów online
  • Adaptacja strony internetowej
  • Adaptacja dziennika ucznia

Dostosowanie otoczenia szkolnego:

  • Bezpieczne korytarze, przejścia i sale
  • Zastosowanie oznaczeń: ścieżki dotykowe, pola uwagi, oznaczenia schodów
  • Zastosowanie kontrastów: przeszklenia, przejścia, drzwi, podłogi
  • Zapewnienie planu tyflograficznego
  • Oznaczenia punktów orientacyjnych
  • Odpowiednie oświetlenie
  • Umożliwienie uczniowi korzystania z technologii wspomagających: powiększalniki tekstu, oprogramowanie do czytania ekranu

Wsparcie specjalistów:

  • Pomoc psychologiczno-pedagogiczna, wspierająca ucznia w radzeniu sobie z trudnościami
  • Zajęcia korekcyjno-kompensacyjne, pomagające w rozwijaniu alternatywnych umiejętności jak: dotyk, słuch, percepcja, pamięć
  • Zajęcia edukacyjne z efektywnego korzystanie z dostępnych technologii i dostosowań szkolnych

Zapewnienie przyjaznej edukacji i komunikacji społecznej

Czynnikiem wspierającym proces edukacyjny i adaptacyjny ucznia z niepełnosprawnością wzroku jest przyjazna w klasie i szkole atmosfera, pozbawiona barier komunikacyjnych, mentalnych i społecznych. Ważne jest również wsparcie uczniów zdrowych w drodze do pełnej akceptacji drugiego człowieka, jego odrębności, czasem inności, niezależnie od wyglądu, posiadanej niepełnosprawności, sposobu mówienia i poruszania się.

W drodze do zapewnienia przyjaznej i wspierającej atmosfery ważne jest poznanie podstawowych informacji na temat budowania relacji z ozdobami z niepełnosprawnością wzorku oraz ważnych zasad zapewnienia bezpieczeństwa:

Jak wspierać ucznia z niepełnosprawnością wzroku

Kobieta w ciemnych okularach trzymająca laskę
  • Nie wolno podchodzić nagle i bardzo blisko
  • Ważne jest uszanowanie bezpiecznej odległości – około 1 metra
  • Nie można przekraczać dystansu wyznaczonego przez białą laskę lub psa przewodnika
  • Widząc ucznia z niepełnosprawnością wzroku staramy się ułatwić mu przejście zmieniając naszą trasę lub zatrzymując się
  • Gdy stoimy i zbliża się uczeń z niepełnosprawnością wzroku to przesuwamy się tak aby ułatwić bezpieczne przejście
  • Zawsze zanim pomożemy należy zapytać: czy możemy pomóc i jeśli tak, to jak?
  • Nie wolno dotykać białej laski ani psa przewodnika

Jak można pomóc uczniowi z niepełnosprawnością wzroku

  • Zawsze uprzedzamy o swojej obecności: witamy się, mówimy jestem przed Tobą
  • Przedstawiamy się delikatnie dotykając ramienia, nie chwytamy za dłoń osoby niewidzącej
  • Przed udzieleniem pomocy należy zawsze zapytać: czy mogę pomóc? Jak mogę pomóc?

Jak poprowadzić ucznia z niepełnosprawnością wzroku

Gdy uzyskamy zgodę na pomoc:

  1. podajemy swoje ramię z delikatnym dotknięciem i informacją – teraz podaję rękę z lewej strony
  2. podane ramię uczeń niewidzący uchwyci
  3. prowadząc ucznia, należy poruszać się pół kroku przed nim wyznaczając drogę
  4. należy informować ucznia niewidzącego przed przeszkodą, zakrętem, koniecznością zatrzymania się lub pochylenia
  5. komunikacja musi być rzeczowa np. skręcamy w lewo, idziemy cały czas prosto, musimy się zatrzymać itp.

Osoby niewidome i słabowidzące bardzo często uczą się swojej drogi na pamięć, kierują się ilością kroków, zakrętów i zapamiętanych sygnałów dlatego nie można wpływać na zmianę ich  trasy. Jedynym wyjątkiem, gdy należy zareagować i zatrzymać, bądź zmienić drogę osoby niewidzącej jest widoczne zagrożenie lub sytuacja niebezpieczna.

Nowoczesne i aktywne podejście do edukacji społecznej sprzyja budowaniu zdrowych i otwartych postaw społecznych.

Fundacja LiderON serdecznie zaprasza placówki edukacyjne do współpracy i wspólnych działań wspierających edukację społeczną dzieci i młodzieży.

Zapraszamy do kontaktu i współpracy.

Fundacja LiderON

www.fundacjalideron.pl

fundacjalideron@gmail.com

Nowe FIO 2024