nastolatek na wózku inwalidzkim rozmawia ze stojącą obok niego koleżanką

Jakie są poprawne formy zwrotnościowe? – zadanie publiczne w ramach programu FIO

Fundacja LiderON realizuje projekt dotyczący działań na rzecz integracji dzieci i młodzieży pełnosprawnej z osobami z niepełnosprawnościami w ramach programu FIO. Projekt realizowany jest dla dzieci i młodzieży będących w trakcie edukacji szkolnej i przedszkolnej oraz dla rodziców, opiekunów i kadry pedagogicznej w ramach wsparcia edukacji i wyrównywania szans społecznych – „Codzienny tor przeszkód osoby z niepełnosprawnościami”.

Bezosobowa forma – niepełnosprawny

Wiele lat funkcjonowała bezosobowa forma „niepełnosprawny” w określaniu osób z niepełnosprawnościami jako nazwa zamykająca w jednym słowie: chorobę, problemy ze zdrowiem i dysfunkcje dotyczące – wykluczonej grupy społecznej. Forma „niepełnosprawny” była zamiennie stosowana ze słowem „inwalida” jako określenie osoby, która przeważnie poruszała się za pomocą wózka lub była po amputacji kończyn. W latach 50 tych, ze względu na lata powojenne i bardzo duży odsetek osób po amputacjach wojennych i różnych komplikacjach zdrowotnych funkcjonowało określenie „inwalida” w rozumieniu „wojenny”. Określenie to miało ścisłe powiązanie z osobami, które doświadczyły kalectwa dopiero z czasem, gdy wzrosła społeczna zauważalność osób/dzieci z dysfunkcjami wrodzonymi, pojawiła się potrzeba odseparowania lub doprecyzowania nazwy na: nie w pełni sprawny, czyli niepełnosprawny i tak funkcjonowało to do 2020 r.

mężczyzna na wózki rozmawia siedzącą na przeciw niego kobietąOsoba z niepełnosprawnością

Dlaczego tak długo funkcjonowała forma bezosobowa? Brakowało społecznej akceptacji wobec osób chorujących, zwłaszcza urodzonych z różnymi dysfunkcjami, bardzo długo łączono niepełnosprawność z problemami natury intelektualnej. W wyniku alienacji dzieci chorych ruchowo, słuchowo i z innymi wadami wrodzonymi, skutecznie ograniczane były możliwości edukacyjne i rozwojowe, a poprzez zupełny brak dostosowań architektonicznych również pogłębiały się ograniczenia społeczne. Osoby z niepełnosprawnościami oraz ich rodziny przez lata pozostawały zamknięte w domach, swoich mikro społecznościach, bez szans na edukację, rozwój i skuteczne leczenie. Liczne bariery architektoniczne, brak podjazdów, ułatwień oraz dostosowań był tak powszechny i oczywisty, że nie widziano potrzeb osób z dysfunkcjami oraz ich rodzin. Dopiero w wyniku edukacji społecznej, poszerzaniu wiedzy na temat rożnych niepełnosprawności, a przede wszystkim przy stale rosnącej liczbie osób z niepełnosprawnością nabytą, zaczęto mówić o barierach i problemach osób wykluczonych.

7 milionów osób z niepełnosprawnością

Według ostatnich informacji zamieszczonych na stronach rządowych w Polsce jest około 7 milinów osób z różnymi niepełnosprawnościami. Wiele z tych osób posiada orzeczoną grupę niepełnosprawności ale też jest wiele osób, które doświadczają niepełnosprawności, lecz nie zgłaszają się do instytucji orzekających i świadczących pomoc. Lawinowo przybywa osób z niepełnosprawnością wrodzoną w wyniku chorób przewlekłych, nagłego wypadku, chorób cywilizacyjnych, specjalistycznej diagnostyki. Przybywa też dzieci z niepełnosprawnością wrodzoną w wyniku chorób rzadkich, genetycznych, wad wrodzonych, komplikacji ciążowych i okołoporodowych. Wszyscy, wcześniej czy później w swojej najbliższej społeczności będziemy przebywać z osobami z niepełnosprawnościami, dotyczy to edukacji, pracy oraz lokalnych społeczności jak blok, osiedle, nasza miejscowość. Ważne jest pilne stworzenie dostępnej przestrzeni, wdrożenie narzędzi wspierających wyrównywanie szans społecznych oraz eliminacja barier architektonicznych, ponieważ cywilizacyjne przyczyny niepełnosprawności są nieubłagane i mogą bardzo szybko dotyczyć również nas.

  • cukrzyca
  • otyłość
  • choroby sercowo-naczyniowe
  • nowotwory
  • choroby płuc
  • alergie
  • zaburzenia psychiczne
  • choroby układu pokarmowego

Każdego należy traktować z szacunkiem

  • Każda osoba z niepełnosprawnością ma imię, swoją historię, przeszłość, doświadczenie i wrażliwość.
  • Każda osoba z niepełnosprawnością ma takie same potrzeby jak osoba pełnosprawna: potrzeba przynależności do rodziny, potrzeba edukacji, pracy, akceptacji, dostępu do opieki zdrowotnej, urzędów, wiedzy specjalistycznej, małżeństwa, partnerstwa, rodzicielstwa, miłości, przyjaźni, rozrywki, turystyki i szerokorozumianego rozwoju.
  • Każda osoba z niepełnosprawnością odczuwa te same uczucia, których doświadcza osoba pełnosprawna: potrzeba miłości, akceptacji, zrozumienia, radości, szczęścia, rozwoju jak również złości, smutku, rozczarowania, zawiedzonych relacji.
  • Każda osoba z niepełnosprawnością, tak samo jak każda osoba pełnosprawna powinna czuć społeczne wsparcie i szacunek!

Społeczeństwo osób z niepełnosprawnościami

uśmiechnięty chłopiec w okularach na wózku inwalidzkim

Ważne, aby do każdego donosić się z szacunkiem i zrozumieniem. Dla osób z niepełnosprawnościami okazywaniem szacunku jest stosowanie osobowej formy:

  • Osoba z niepełnosprawnością
  • Osoba z niepełnosprawnościami

Obie formy są poprawne i powszechnie stosowane, osoba z niepełnosprawnością – to osoba z jedną wiodącą niepełnosprawnością np.; wzroku, słuchu, ruchu, a osoba z niepełnosprawnościami to osoba z różnymi dysfunkcjami – niepełnosprawność sprzężona. Obie formy możemy stosować wobec każdej osoby z niepełnosprawnością, niezalenie od posiadanych przez nią niepełnosprawności – jednej lub kilku.

Osoby z niepełnosprawnościami:

  • Osoba z niepełnosprawnością (ogólnie wszystkie osoby z niepełnosprawnościami)
  • Osoba z niepełnosprawnością ruchu
  • Osoba z niepełnosprawnością słuchu
  • Osoba z niepełnosprawnością wzroku
  • Osoba z niepełnosprawnością intelektualną
  • Osoba chorująca psychicznie
  • Osoba z niepełnosprawnościami
  • Osoba z niepełnosprawnością sprzężoną

Od 6 września 2021 r. zaczęły obowiązywać kolejne przepisy ustawy o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami.

Fundacja LiderON realizuje działania edukacyjne w ramach kampanii „Codzienny tor przeszkód osoby z niepełnosprawnościami” wspierającej akceptację i zrozumienie potrzeb uczniów z niepełnosprawnościami oraz promuje działania edukacyjne dla rodziców dzieci z niepełnosprawnością, dzieci pełnoprawnych oraz całego środowiska dydaktycznego związanego z placówkami przedszkolnymi, szkolnymi oraz liceami, technikami i szkołami zawodowymi.

Fundacja LiderON serdecznie zaprasza placówki edukacyjne do współpracy i wspólnych działań wspierających edukację społeczną dzieci i młodzieży. Zapraszamy do kontaktu i współpracy.

 

Fundacja LiderON

Rzeszów

Ul. Słowackiego 2/6

www.fundacjalideron.pl

fundacjalideron@gmail.com

Nowe FIO 2024