Fundacja LiderON realizuje projekt dotyczący działań na rzecz integracji dzieci i młodzieży pełnosprawnej z osobami z niepełnosprawnościami. Projekt realizowany jest dla dzieci i młodzieży będących w trakcie edukacji szkolnej i przedszkolnej oraz dla rodziców, opiekunów i kadry pedagogicznej w ramach wsparcia edukacji i wyrównywania szans społecznych.
Uczniowie z niepełnosprawnościami
Niepełnosprawność nigdy nie jest bezosobowa, zawsze dotyczy konkretnej osoby, dziecka, ucznia, to osoba z imienia i nazwiska. Uczeń z niepełnosprawnością nigdy nie może być postrzegany tylko poprzez posiadane dysfunkcje i w ten sposób określany lub definiowany, jest pełnoprawnym uczniem, posiadającym takie same prawa, potrzeby oraz obowiązki jak uczniowie pełnosprawni. Ważne jest to, aby od początku postrzegać dziecko z niepełnosprawnością jak ucznia, takiego samego uczestnika zajęć edukacyjnych jak inne dzieci w klasie, szkole, na zajęciach, nie tworzyć dystansu wynikającego ze szczególnych potrzeb, a zwłaszcza podkreślania, że takie istnieją. Droga edukacji dziecka z niepełnosprawnością w dużej mierze zależy od świadomości pedagoga i jego gotowości do zbudowania relacji ponad niepełnosprawnością ucznia.
Uczniowie z niepełnosprawnościami posiadają szczególne dysfunkcje, które w różnym stopniu, mniejszym lub znaczącym uniemożliwiają im swobodne i nieograniczone korzystanie z wszystkich dostępnych przestrzeni życia. Mówimy tutaj o wszystkich aspektach życiowych dzieci: rozwojowych, edukacyjnych, społecznych, mentalnych, komunikacyjnych, zmysłowych, związanych z dostępnością architektoniczną dla uczniów z niepełnosprawnościami: ruchu, słuchu, wzroku, niepełnosprawności intelektualnej oraz osób w spektrum autyzmu.
Decydującym czynnikiem w integracji uczniów zdrowych z rówieśnikami z niepełnosprawnością jest koncentracja na tym co dzieci łączy, tworzy pomost porozumienia, ułatwia pierwszy kontakt i dalsze relacje:
- Rozmowa o zainteresowaniach
- Ulubionych bajkach, filmach
- Grach
- Znanych sportowcach
- Ulubionych postaciach, bohaterach
- Marzeniach
- Wspólna zabawa na przerwie
- Wspólny powrót do domu
Ważna jest również integracja rodziców dzieci z niepełnosprawnościami z rodzicami dzieci z klasy aby mogli wzajemnie zrozumieć potrzeby wszystkich dzieci zarówno zdrowych jak i z dysfunkcjami, powiedzieć o swoich obawach, zadać pytania i móc wzajemnie się wspierać.
Uczniowie pełnosprawni
Uczniowie pełnosprawni nie doświadczają barier wynikających z normalnego i codziennego funkcjonowania w szkole czy uczestniczenia w zajęciach szkolnych i pozaszkolnych. Stan zdrowia oraz sprawność pozwalają na codzienne i nieograniczone korzystanie ze wszystkich możliwych przestrzeni: rozwojowych, edukacyjnych, społecznych, mentalnych, komunikacyjnych, zmysłowych i architektonicznych. Ważna jest edukacja integracyjna z uczniami z niepełnosprawnościami pozwalająca zrozumieć potrzeby drugiego człowieka, bazująca na wspólnych doświadczeniach i przeżyciach, ponieważ doświadczenia wynikające z barier są niezrozumiałe i nieodczuwalne dla zdrowych dzieci. Poprzez integrację i wspólne spędzanie czasu dzieci zdrowe uczą się empatii, akceptacji, zrozumienia potrzeb drugiego człowieka oraz bezinteresownego pomagania.
Niestety bywa również tak, że dzieci pełnosprawne ulegają nieszczęśliwym wypadkom, czasem następuje utrata zdrowia lub sprawności w wyniku choroby i zdrowe dzieci doświadczają bardzo trudnej niepełnosprawności nabytej.
Ważne aspekty dostępnej szkoły
Dostępna i przyjazna szkoła dla uczniów z niepełnosprawnościami zapewnia możliwość samodzielnego korzystania z pełnej infrastruktury budynku, dostępu do klas, sanitariatów szatni oraz pomieszczeń sportowych.
- Szkoła wspiera ucznia w zakresie wyrównywania szans, integracji oraz rozwoju adekwatnego do posiadanej dysfunkcji.
- Rozszerza zakres wsparcia technologicznego i systemowego, dostosowuje przestrzeń online w zakresie informacyjno-komunikacyjnym
- Edukuje pedagogów oraz wspiera rodziców i dzieci w integracji społecznej i rozwojowej.
Zapewnienie dostępności uczniom z niepełnosprawnością oraz ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi obejmuje dostępność szkoły w aspekcie:
1) Architektonicznym
- obszar dostępności dojścia do obiektów oświatowych
- obszar dostępności terenów sportowych i rekreacyjnych
- obszar dostępności wejścia do budynku
- obszar dostępności komunikacji poziomej
- obszar dostępności komunikacji pionowej
- obszar dostępności pomieszczeń
2) Transportowym
- lokalizacja miejsc parkingowych
- podjazdów
- zapewnienia transportu specjalistycznego
3) Dostosowania przestrzeni szkolnej
- dla uczniów z różnymi niepełnosprawnościami
- pracowników szkoły i rodziców
4) Zapewnienie dostępu do form i narzędzi nauczania zgodnych z potrzebami wszystkich uczniów w tym z niepełnosprawnościami
- dostęp do specjalistycznej wiedzy
- kompetencji i umiejętności nauczycieli
- specjalistów w zakresie edukacji włączającej
Wsparcie uczniów z niepełnosprawnościami
Najważniejszym aspektem pozostaje gotowość mentalna do pracy z dziećmi z niepełnosprawnością, edukacja pedagogów oraz wypracowanie systemów wsparcia zarówno dla specjalistów jak i rodziców. Przyjazne środowisko wsparcia, które tworzy i kształtuje doświadczona kadra dydaktyczna przekłada się na przyjazne relacje rówieśnicze oparte na pomocy i wzajemnym wsparciu. Dzieci uczące się z uczniami z niepełnosprawnościami wypracowują naturalne sposoby komunikacji, pomocy i uczą się dalszego życia w społeczeństwie zróżnicowanym, co naturalnie przełoży się na zdrowe i empatyczne relacje społeczne.
Fundacja LiderON zaprasza placówki edukacyjne do współpracy i wspólnych działań wspierających edukację społeczną dzieci i młodzieży. Zapraszamy do kontaktu i współpracy.
Fundacja LiderON
Rzeszów
fundacjalideron@gmail.com
